Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương tổ chức Hội thảo “Đẩy mạnh cải cách thể chế phát triển kinh tế tư nhân Việt Nam theo hướng bền vững”
Tin tức

Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương tổ chức Hội thảo “Đẩy mạnh cải cách thể chế phát triển kinh tế tư nhân Việt Nam theo hướng bền vững”

10/01/2023 - 6408 lượt xem

Sáng ngày 10 tháng 1 năm 2023 tại Hà Nội, trong khuôn khổ chương trình cải cách Kinh tế vĩ mô/Tăng trưởng xanh do Chính phủ Cộng hoà Liên bang Đức tài trợ, Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) và Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) phối hợp tổ chức Hội thảo tham vấn nghiên cứu “Đẩy mạnh cải cách thể chế phát triển kinh tế tư nhân Việt Nam theo hướng bền vững”. TS. Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng CIEM và ông Dennis Quennet, Cố vấn trưởng Chương trình Cải cách kinh tế vĩ mô/Tăng trưởng xanh đồng chủ trì Hội thảo. 

Hội thảo có sự tham gia của các chuyên gia kinh tế, các cơ quan ban ngành, Hiệp hội, Viện Nghiên cứu, các nhà khoa học và đông đảo cơ quan truyền thông đến đưa tin. 

 TS. Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng CIEM và ông Dennis Quennet, Cố vấn trưởng Chương trình Cải cách kinh tế vĩ mô/Tăng trưởng xanh

Phát biểu khai mạc, Viện trưởng Trần Thị Hồng Minh nhấn mạnh: “Khu vực kinh tế tư nhân (KTTN) ngày càng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, đối với tăng trưởng, đầu tư, tạo việc làm và thu nhập. Việc thể chế hoá các chủ trương của Đảng đã được Chính phủ làm rất quyết liệt với việc ban hành rất nhiều chương trình, thể chế cải thiện môi trường kinh doanh và loại bỏ những định kiến đối với KTTN. Theo đó, khu vực KTTN đã phát triển hết sức mạnh mẽ, đặc biệt là những tập đoàn kinh tế tư nhân đã góp phần làm thay đổi diện mạo của đất nước, tạo dấu ấn, nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên thị trường quốc tế và hình thành nhiều thương hiệu có tính cạnh tranh. Tuy nhiên, nền KTTN lớn về số lượng nhưng chất lượng còn có những hạn chế. Xét về khía cạnh phát triển bền vững, vẫn còn khá nhiều vấn đề đặt ra nhất là những vấn đề liên quan tới trách nhiệm xã hội và môi trường. Hơn nữa, những quyết định mang tính toàn cầu và khả năng thích ứng linh hoạt của nhiều chủ thể tư nhân còn nhiều hạn chế. Một nền kinh tế thịnh vượng, ngoài khía cạnh bền vững về kinh tế phải gắn liền với sự bền vững về môi trường. Thời gian gần đây, Chính phủ đã ban hành một loạt các chính sách liên quan tới phát triển bền vững, ví dụ như Quyết định liên quan tới Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện chương trình nghị sự 2030 về phát triển bền vững, Quyết định phê duyệt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh 2021-2030, Quyết định phê duyệt Đề án Phát triển nền kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam và Quyết định ban hành Chiến lược quốc gia về Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0) đến năm 2030. Qua việc triển khai các quy định, thể chế và quan sát trên thực tiễn, CIEM thấy rằng khu vực này ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc hiện thực hoá và thực thi các quy định liên tới phát triển bền vững. Để khu vực KTTN có điều kiện thực hiện tốt các nội dung về phát triển bền vững thì phải đẩy mạnh cải cách thể chế để khu vực vực này phát triển theo hướng bền vững, cũng như có sự đóng góp thiết thực vào quá trình phát triển bền vững của đất nước trong thời gian tới.”

Thay mặt nhóm nghiên cứu, TS. Nguyễn Thị Luyến, Phó Trưởng ban Nghiên cứu cải cách phát triển Doanh nghiệp – CIEM trình bày báo cáo cho thấy: Kinh tế tư nhân Việt Nam có những dấu mốc phát triển rất quan trọng và đạt  được kết quả đáng ghi nhận. KTTN phát triển về qui mô, hiệu quả hoạt động, số lượng và có đóng góp cho nền kinh tế như: GDP, vốn đầu tư phát triển toàn xã hội, thu nội địa. KTTN tạo việc làm, thu nhập cho người lao động. Bên cạnh đó, KTTN có những đóng góp tích cực vào hoạt động thiện nguyện, hỗ trợ đảm bảo anh sinh xã hội, góp phần thực hiện mục tiêu bình đẳng giới, trao quyền cho phụ nữ đồng thời trách nhiệm xã hội về môi trường được doanh nghiệp khu vực KTTN quan tâm. Đặc biệt, nền KTTN đã có khả năng thích ứng linh hoạt trước các bất định như dịch Covid -19, trước hội nhập quốc tế và trước những yêu cầu mới. 

TS. Nguyễn Thị Luyến, Phó Trưởng ban Nghiên cứu cải cách phát triển Doanh nghiệp – CIEM 

Theo nhóm nghiên cứu CIEM, để KTTN phát triển bền vững cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi, thu hút đầu tư tư nhân, thúc đẩy các chủ thể kinh tế tư nhân hình thành và phát triển; hoàn thiện thể chế thúc đẩy “chính thức hóa” hộ kinh doanh để phát triển bền vững; tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển bền vững, gắn với trách nhiệm xã hội và môi trường; tiếp tục đổi mới tư duy điều hành, cải cách  giúp khu vực tư nhân vượt qua các bất định; tiếp tục hoàn thiện thể chế phát triển kinh tế tư nhân thích ứng và tận dụng được các cơ hội từ hội nhập quốc tế; cải cách thể chế phát triển kinh tế tư nhân gắn với CMCN 4.0 và kinh tế số; đổi mới quản lý nhà nước, nâng cao hiệu lực quản lý đối với khu vực kinh tế tư nhân.

Tập trung vào nội dung tháo gỡ điểm nghẽn thể chế phát triển bền vững KTTN, TS. Lê Duy Bình, Giám đốc điều hành Economica Việt Nam cho rằng tổng nguồn lực của toàn xã hội cho khu vực KTTN là rất lớn, tăng từ 300 ngàn tỷ đồng vào năm 2010 tới 1,72 triệu tỷ đồng vào năm 2021. Tuy nhiên, xét về việc sử dụng nguồn vốn của khu vực KTTN, vẫn còn tình trạng chạy lòng vòng nguồn vốn từ doanh nghiệp này sang doanh nghiệp kia, vốn ảo,… Theo TS. Lê Duy Bình, khu vực KTTN cần thay đổi đổi mô hình tăng trưởng của chính mình để tạo ra sự tăng trưởng bền vững hơn trong tương lai. Đặc biệt, xét về phương diện việc làm, khu vực KTTN tạo ra 40 triệu việc làm trên tổng số 54 triệu việc làm, tuy nhiên khối lượng người lao động không nằm trong khu vực KTTN chính thức là rất lớn, chiếm khoảng 77%, những người này hầu như không có bảo hiểm xã hội, không có bảo hiểm y tế,… Điều này cho thấy chất lượng phát triển khu vực KTTN còn rất nhiều vấn đề. 

Theo ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký, Trưởng Ban pháp chế Liên đoàn và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), để cải cách cơ chế thực thi và tổ chức bộ máy quản lý nhà nước nhằm thúc đẩy KTTN Việt Nam phát triển bền vững trong bối cảnh mới, cần phải tiếp tục thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính mạnh mẽ ở mọi ngành, mọi cấp; ứng dụng triệt để CNTT trong thực hiện thủ tục hành chính. Xác định hỗ trợ môi trường kinh doanh là một nhiệm vụ trọng tâm trong cải cách tư pháp: rút ngắn thời gian, thủ tục và chi phí giải quyết vụ án kinh doanh thương mại. Tôn trọng quy luật thị trường, hạn chế sự can thiệp của Nhà nước vào giá cả và sản lượng hàng hoá. Tiếp tục duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, kỷ luật tài chính công, cải cách mạnh mẽ thị trường vốn theo hướng minh bạch, chống các hành vi thao túng, lừa đảo, giao dịch nội gián; đi đôi với việc bảo đảm truyền thông giúp các bên hiểu rõ hành vi nào là được phép, hành vi nào bị cấm khi tham gia thị trường tài chính.

Toàn cảnh Hội thảo

TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh nhấn mạnh: để phát triển khu vực tư nhân, Việt Nam cần tạo dựng một thể chế thị trường đầy đủ, hiện đại và hội nhập. Việt Nam cần tiếp tục thực hiện cải cách thể chế nhằm nâng cao hiệu quả phân bổ nguồn lực và cả thúc đẩy sáng tạo (Cải cách cơ cấu thích ứng với các xu thế phát triển mới, sự dịch chuyển các chuỗi cung ứng/chuỗi giá trị toàn cầu cũng như cam kết trong các FTA (CPTPP, EVFTA, RCEP,…). Theo TS. Thành, điều quan trọng là có một thị trường tài chính đa dạng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs) (bảo lãnh tín dụng; tài chính vi mô; cho thuê tài chính; quĩ đầu tư VCs; thị trường trứng khoán) cùng khung khổ pháp lý phù hợp (quyền tài sản; thế chấp và tài sản đảm bảo; quyền người cho vay…)

Hội thảo cũng nghe ý kiến của nhiều chuyên gia như: TS. Lê Đăng Doanh, bà Phạm Chi Lan, PGS.TS.Trần Đình Thiên và nhiều đại biểu khác. Các đại biểu đều nhất trí rằng cần đẩy mạnh cải cách thế chế, cải thiện môi trường kinh doanh, phát triển khu vực KTTN Việt Nam theo hướng bền vững để đạt được mức thu nhập cao. 

Kết thúc Hội thảo, ông Dennis phát biểu cảm ơn các chuyên gia, đại biểu đã đóng góp ý kiến và tham dự Hội thảo. Ông nhấn mạnh, Việt Nam cần tận dụng cơ hội mở cửa, cần hỗ trợ khu vực SME áp dụng công nghệ tốt hơn, hướng tới tăng trưởng xanh, thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn phát triển, giúp doanh nghiệp có hiệu quả sản xuất tốt hơn, tạo ra lợi nhuận tốt hơn, tạo việc làm, thu nhập ổn định. Cần tập trung nhiều hơn nữa để giải quyết những vấn đề như phát triển thị trường lao động, yêu cầu lực lượng lao động có tay nghề cao. Do đó, cần tập trung cải cách thể chế nhằm đạt được các mục tiêu phát triển cả về mặt xã hội./.

Nguồn: Trung tâm tư vấn, đào tạo và thông tin tư liệu

 


Tin tức khác