Tóm tắt đề tài

1. Tên đề tài: Chính sách phát triển vùng kinh tế động lực trong điều kiện mới ở Việt Nam

- Cấp quản lý: cấp Bộ

- Cơ quan chủ quản: Bộ Kế hoạch và Đầu tư

- Cơ quan quản lý: Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương

2. Chủ nhiệm đề tài: TS. Trần Thị Thu Hương - Phó trưởng ban, Ban Nghiên cứu Tổng hợp

3. Mục tiêu nghiên cứu:

Mục tiêu của Đề tài là đề xuất một số quan điểm và giải pháp chính sách phát triển vùng KTĐL ở Việt Nam trong thời gian tới.Để thực hiện mục tiêu này, Đề tài đề ra các nhiệm vụ cần thực hiện đó là:

- Tổng quan làm rõ những vấn đề lý luận chủ yếu về vùng, vùng KTĐL và phân vùng KTĐL;

- Rà soát, nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế về chính sách phân vùng và chính sách phát triển vùng KTĐL;

- Đề xuất một số giải pháp chính sách phát triển vùng KTĐL ở Việt Nam bối cảnh mới. 

4. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu:

* Đối tượng nghiên cứu: Chính sách phát triển vùng KTĐL.

* Phạm vi nghiên cứu:

- Về không gian: Do vùng KTĐL là một mô hình vùng mới chỉ xuất hiện trong các văn bản chủ trương của Đảng và Nhà nước, và vùng này hiện nay vẫn chưa được thành lập ở Việt Nam. Vì vậy, khi đánh giá thực trạng phát triển vùng KTĐL ở Việt Nam, đề tài sẽ tập trung vào một số vùng đã được thành lập và đảm đương vai trò, sứ mệnh tương tự vùng KTĐL. Cụ thể, đề tài sẽ đề cập tới 04 vùng KTTĐ (đó là: vùng KTTĐ Bắc Bộ, vùng KTTĐ miền Trung, vùng KTTĐ phía Nam và vùng KTTĐ đồng bằng sông Cửu Long), vùng thủ đô Hà Nội và vùng thành phố Hồ Chí Minh.

Về kinh nghiệm quốc tế, đề tài tập trung phân tích kinh nghiệm của Thái Lan, Hàn Quốc, Romania, Mỹ, Brazil và Italia.

- Về thời gian: Phần phân tích thực trạng vùng KTTĐ ở Việt Nam từ năm 1998 đến năm 2018; và phần đề xuất kiến nghị đến năm 2030.

- Về nội dung: Đề tài tập trung chủ yếu vào chính sách phân vùng KTĐL và chính sách phát triển kinh tế vùng KTĐL trong phạm vi một quốc gia.

4. Phương pháp nghiên cứu

Cách tiếp cận của đề tài:

Phát triển vùng KTĐL là một vấn đề tương đối phức tạp nên đòi hỏi cách tiếp cận đa dạng, tổng thể, vì vậy, đề tài sử dụng cách tiếp cận:

- Từ góc độ quản lý nhà nước, trong đó xem xét vai trò của chính quyền Trung ương (cơ quan Chính phủ) và bộ máy vùng trong việc ban hành và thực thi chính sách phát triển vùng KTĐL.

- Từ góc độ lý thuyết cực tăng trưởng (một bộ phận của kinh tế học vùng) để phân tích, xem xét sự hình thành vùng KTĐL ở Việt Nam. Lý thuyết này chú trọng vào những vùng/khu vực làm phát sinh sự tăng trưởng kinh tế của vùng. Lý thuyết cho rằng công nghiệp và dịch vụ có vai trò to lớn đối với sự tăng trưởng và phát triển của vùng; và chính sự tập trung công nghiệp và dịch vụ ở các vùng/cực đã giúp cho vùng giữ vai trò là hạt nhân phát triển. Lý thuyết này cổ súy cho “lợi thế phát triển không cân đối” theo lãnh thổ bởi một quốc gia không thể có sự phát triển đồng đều ở tất cả các điểm trên lãnh thổ của nó trong cùng một thời gian mà có xu hướng tăng trưởng, phát triển nhanh ở một vài vùng/khu vực nào đó. Sự tăng trưởng nhanh ở các vùng này sẽ tạo ra những ảnh hưởng/tác động lan tỏa tích cực đến sự phát triển của các vùng xung quanh.

Từ cơ sở lý luận và phân tích thực trạng chính sách phát triển vùng KTTĐ ở Việt Nam, đề tài sẽ đề xuất một số kiến nghị/hàm ý về chính sách phát triển vùng KTĐL áp dụng ở Việt Nam thời gian tới. Các giải pháp tập trung giải quyết 02 nhóm vấn đề, đó là: chính sách phân vùng KTĐL và hoàn thiện chính sách phát triển kinh tế vùng KTĐL ở Việt Nam.

Phương pháp nghiên cứu: Đề tài sẽ áp dụng phương pháp nghiên cứu tổng hợp; so sánh, đối chiếu thực tiễn với lý thuyết; và nghiên cứu định tính là chủ yếu.

Ngoài ra, đề tài còn sử dụng phương pháp nghiên cứu sau:

- Phương pháp phân tích tổng hợp tài liệu thứ cấp: thu thập, rà soát, phân tích và tổng hợp các tài liệu thống kê, các tài liệu sẵn có trong và ngoài nước về phát triển vùng KTTĐ hay vùng kinh tế động lực.

- Phương pháp chuyên gia: thảo luận, lấy ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực phát triển vùng về chủ đề nghiên cứu của đề tài.

5. Kết quả nghiên cứu

Đề tài được kết cấu như sau:

- Mở đầu

Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về chính sách phát triển vùng kinh tế động lực.

Chương 2: Thực trạng phát triển vùng kinh tế động lực ở Việt Nam.

Chương 3: Một số quan điểm và giải pháp phát triển vùng kinh tế động lực đối với Việt Nam.

- Kết luận

• 

  Hội thảo “Mô hình kinh tế chia sẻ: Hiện trạng và đề xuất kiến nghị”
  (10/11/2023)

  Nhằm đánh giá tình hình kết quả 4 năm triển khai thực hiện các giải pháp, nhiệm vụ thúc đẩy mô hình kinh tế chia sẻ đã được phê duyệt ...

  ---

• 

  Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà ký Quyết định số 1305/QĐ-TTg ngày 8/11/2023 phê duyệt Chương trình quốc gia về tăng năng suất lao động đến năm 2030
  (11/11/2023)

  Nhằm đạt mục tiêu đến năm 2030, năng suất lao động trở thành một động lực quan trọng cho tăng trưởng nhanh, bền vững, tận dụng hiệu quả các cơ hội của Cách mạng công ...

  ---

• 

  Hội thảo “Thúc đẩy cơ hội việc làm trong quá trình chuyển sang kinh tế xanh ở Việt Nam”
  (31/10/2023)

  Trong khuôn khổ Chương trình Cải cách kinh tế vĩ mô/Tăng trưởng xanh, do Chính phủ Đức tài trợ thông qua Tổ chức hợp tác quốc tế Đức (GIZ), ...

  ---

• 

  Hội thảo công bố báo cáo “Đánh giá kết qủa ba năm thực thi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Liên minh châu Âu (EVFTA) đối với kinh tế Việt Nam”
  (27/10/2023)

  Trong khuôn khổ Chương trình Cải cách kinh tế vĩ mô/Tăng trưởng xanh do Bộ Hợp tác kinh tế và phát triển kinh tế Liên bang Đức tài trợ thông qua Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức ...

  ---

• 

  Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân tiếp Đoàn cán bộ nữ tiêu biểu ngành Kế hoạch và Đầu tư nhân Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10
  (20/10/2023)

  Tại Phủ Chủ tịch, sáng ngày 19/10, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân tiếp Đoàn cán bộ nữ tiêu biểu ngành Kế hoạch và ...

  ---

• 

  Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương chúc mừng ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10
  (16/10/2023)

  Nhân dịp kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam và Ngày Phụ nữ Việt Nam (20/10/1930 - 20/10/2023), Công đoàn Viện ...

  ---

• 

  Một số sự kiện của CIEM trong tuần
  (12/10/2023)

  Trong tuần từ ngày 05/10/2023 đến ngày 11/10/2023, CIEM đã chủ trì làm việc với một số tổ chức quốc tế và trao Quyết định bổ nhiệm Lãnh đạo quản lý cấp Ban cho 2 cán bộ của Viện...

   

  ...

  ---

• 

  Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2023 với chủ đề “Các mô hình kinh tế mới tạo đột phá tăng trưởng và phát triển bền vững”
  (09/10/2023)

  Chiều 6/10/2023 tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương và Tạp chí Kinh tế Việt Nam đồng phối hợp tổ chức Diễn đàn Kinh tế mới Việt ...

  ---

• 

  Viện trưởng CIEM tham dự Diễn đàn Kinh tế - xã hội Việt Nam năm 2023 với chủ đề "Tăng cường năng lực nội sinh, kiến tạo động lực cho tăng trưởng và phát triển bền vững"
  (20/09/2023)

  Sáng ngày 19/9/2023, tại Hà Nội, Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội, Ban Kinh tế Trung ương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và Viện Hàn ...

  ---

• 

  Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương tổ chức tọa đàm lấy ý kiến chuyên gia đối với Dự thảo “Báo cáo đánh giá giữa kỳ tình hình thực hiện Nghị quyết số 31/2021/QH15 của Quốc hội về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025”
  (25/08/2023)

  Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) là đơn vị được giao chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng “Báo cáo đánh giá giữa kỳ tình ...

  ---