Hội thảo “Đánh giá hiệu quả chính sách thu hút và ưu đãi đầu tư tại Việt Nam” (30/11/2018)
Hội nghị hội thảo

Hội thảo “Đánh giá hiệu quả chính sách thu hút và ưu đãi đầu tư tại Việt Nam” (30/11/2018)

30/11/2018 - 3341 lượt xem

Trong khuôn khổ hoạt động của Dự án CIEM-GIZ năm 2018, ngày 30/11/2018, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) phối hợp với Tổ chức Hợp tác phát triển Đức GIZ tổ chức Hội thảo “Đánh giá hiệu quả chính sách thu hút và ưu đãi đầu tư tại Việt Nam”. Hội thảo do TS. Nguyễn Đình Cung – Viện trưởng CIEM chủ trì.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Viện trưởng Nguyễn Đình Cung cho biết để tránh “bẫy thu nhập trung bình” và trở thành nước có thu nhập cao, Việt Nam cần có một chiến lược thu hút FDI thế hệ mới. Theo đó, cần xúc tiến đầu tư FDI theo quy hoạch tổng thể ngành, tập trung vào các ngành công nghệ cao, thân thiện với môi trường và tiêu hao ít năng lượng. Đồng thời, cần phát triển FDI một cách bền vững theo hướng chú trọng chất lượng và hiệu quả kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng, tăng cường kết nối với doanh nghiệp trong nước.

Ảnh 1: TS. Nguyễn Đình Cung – Viện trưởng CIEM phát biểu khai mạc Hội thảo

Tại Hội thảo, TS. Đinh Trọng Thắng – Trưởng ban Chính sách đầu tư (CIEM) thay mặt nhóm nghiên cứu trình bày Báo cáo “Đánh giá hiệu quả chính sách thu hút đầu tư và ưu đãi đầu tư tại Việt Nam”. Theo đó, chính sách ưu đãi đầu tư của Việt Nam hiện khá dàn trải và theo chiều rộng, bao gồm cả địa bàn, ngành nghề, quy mô doanh nghiệp, v.v… Cho đến nay, cũng chưa có đánh giá cụ thể nào về hiệu quả của các chính sách ưu đãi thu hút đầu tư của Việt Nam. Trong xu hướng kinh tế mới, việc thu hút đầu tư theo chiều rộng không còn phù hợp và hiệu quả nữa mà cần có hệ thống chính sách ưu đãi đầu tư mới.

Ảnh 2: TS. Đinh Trọng Thắng – Trưởng ban Chính sách đầu tư (CIEM) trình bày báo cáo

Về trường hợp của Bắc Giang, ông Thắng cho biết định hướng thu hút đầu tư là giải pháp then chốt để nâng cao tốc độ phát triển kinh tế, các giải pháp về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh vẫn được xác định là nhiệm vụ trọng tâm của các cấp, các ngành trong tỉnh. Tính đến tháng 6/2018, tỉnh Bắc Giang có 1.482 dự án đầu tư còn hiệu lực, trong đó, có 1.134 dự án đầu tư trong nước với tổng số vốn đăng ký đạt 84.074 tỷ đồng và có 348 dự án FDI với tổng số vốn đăng ký đạt 3.724,5 triệu USD. Đã thu hút được nhiều dự án vào lĩnh vực chế biến, chế tạo và sản xuất linh kiện điện tử. Năm 2017, giá trị nộp ngân sách nhà nước từ các dự án trong nước của Bắc Giang là 1.047,9 tỷ đồng và từ các dự án FDI là 521,5 tỷ đồng.

Tuy nhiên, các dự án được chấp thuận chủ yếu trong lĩnh vực công nghiệp và dịch vụ, các dự án trong lĩnh vực nông nghiệp còn hạn chế; và các dự án chủ yếu tập trung tại các khu công nghiệp của tỉnh và một số huyện có điều kiện hạ tầng giao thông tương đối thuận lợi. Bên cạnh đó, quy mô các dự án còn nhỏ, gần 50% các dự án FDI có quy mô dưới 2 triệu USD. Về đóng góp cho ngân sách nhà nước, báo cáo cho rằng kết quả đóng góp chưa tương xứng với số dự án được chấp thuận.

Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về ưu đãi đầu tư trong bối cảnh mới, TS. Nguyễn Hoàng Hà  - Trưởng ban Tổng hợp, Viện Chiến lược phát triển (MPI) cho biết FDI ở các nước đang phát triển có vị thế hơn so với các nước phát triển. Trong tuỳ từng bối cảnh, có thể có Luật định riêng cho xúc tiến FDI nhưng thường được lồng ghép trong các Luật chuyên ngành. Ví dụ như ở Hàn Quốc có Luật thu hút FDI (1998) nhưng ở Singapore lại không có. Đặc biệt, ông Hà cho rằng ưu đãi không quan trọng bằng môi trường đầu tư kinh doanh, nước nào có xếp hạng Doing Business cao thường thu hút FDI nhiều hơn.

Tại phiên thảo luận, nhiều ý kiến cho rằng chính sách ưu đãi đầu tư hiện nay được xây dựng trên Luật Đầu tư nước ngoài năm 1987. Thời điểm đó, nền kinh tế đang rất cần vốn và công nghệ nên có chính sách thu hút đầu tư với ưu đãi rất cao. Tuy nhiên tại thời điểm hiện nay, tình hình phát triển của nền kinh tế đã rất khác, do đó các chính sách ưu đãi đầu tư không còn phù hợp và không đạt hiệu quả như mong muốn. Hơn nữa, việc kiểm soát thực hiện các chính sách ưu đãi cũng không được thực hiện chặt chẽ, đặc biệt là trong vấn đề chuyển giao công nghệ.

Ảnh 3: Các đại biểu tham dự Hội thảo phát biểu ý kiến

Vì vậy, cần xác định các ngành nghề ưu tiên, mục tiêu nhằm định hướng thu hút đầu tư một cách chủ động; chỉ ưu đãi khuyến khích những gì mà Việt Nam thực sự cần và không làm được; giảm sự phụ thuộc vào khối kinh tế nhà nước. Chuyển từ thu hút đầu tư dựa trên lợi thế sẵn có sang thu hút đầu tư theo mong muốn bằng cách tạo ra những lợi thế về lao động, hạ tầng, môi trường kinh doanh tương ứng và phù hợp; ưu đãi cho các DN theo hiệu quả kinh doanh….

Ảnh 4: Toàn cảnh Hội thảo

Bên cạnh đó, cần thiết kế chính sách nhất quán giữa mục tiêu thu hút đầu tư và chính sách thu hút đầu tư; nhất quán giữa mục tiêu đầu tư và biện pháp thực hiện; tạo khung chính sách chung cho phép địa phương chủ động hơn trong các chính sách ưu đãi phù hợp với nhu cầu. Tổ chức theo dõi quá trình thực hiện ưu đãi; minh bạch hoá các ưu đãi, thủ tục nhận được ưu đãi; thực hiện đánh giá tác động của ưu đãi, v.v…/.

Tham khảo tài liệu Hội thảo tại Trung tâm Thông tin - Tư liệu (CIEM)

Email: tttl@mpi.gov.vn                      ĐT: 0243.7338930

Nguồn: Trung tâm Thông tin - Tư liệu (CIEM).


Tin tức khác