English| Việt Nam| Check Mail
Hội thảo: "Đổi mới công tác thẩm định dự án đầu tư công: trường hợp ngành giao thông", ngày 30/11/2017
Hội thảo

Hội thảo: "Đổi mới công tác thẩm định dự án đầu tư công: trường hợp ngành giao thông", ngày 30/11/2017

05/12/2017 - 4402 lượt xem

Trong khuôn khổ Dự án Cải cách kinh tế vĩ mô và hỗ trợ tăng trưởng xanh, do Chính phủ Đức tài trợ qua Tổ chức Hợp tác quốc tế Đức (GIZ), Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương tổ chức buổi Hội thảo: "Đổi mới công tác thẩm định dự án đầu tư công: trường hợp ngành giao thông". Hội thảo do TS. Nguyễn Thị Tuệ Anh, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương chủ trì.

Ảnh: TS. Nguyễn Thị Tuệ Anh, phó Viện trưởng viện NCQLKTTW, chủ trì Hội thảo

Tại Hội thảo, đại diện nhóm nghiên cứu của CIEM đã trình bày Báo cáo Đánh giá khả năng áp dụng phương pháp phân tích lượng hóa chi phí – lợi ích trong hoạt động thẩm định và lựa chọn các dự án đầu tư công trong lĩnh vực xây dựng hạ tầng giao thông.

Phân tích chi phí - lợi ích (CBA) hiện được xem là công cụ đánh giá dự án đầu tư khá hiệu quả, được sử dụng rộng rãi tại các quốc gia thành viên OECD và các quốc gia phát triển, các tổ chức tín dụng lớn trên thế giới. Một số quốc gia trên thế giới đã quy định bắt buộc sử dụng CBA đối với các dự án đầu tư công theo quy mô vốn. Tại Việt Nam, một số dự án đầu tư công trong lĩnh vực giao thông đã được áp dụng CBA, song theo TS. Đinh Trọng Thắng, Trưởng ban Ban Chính sách đầu tư, CIEM, thì vẫn “còn mang tính hình thức, còn nhiều rào cản”.

Ảnh: Các chuyên gia trình bày Báo cáo Nghiên cứu và Bình luận 

Hiện chưa có quy định pháp lý cụ thể bắt buộc thực hiện thẩm định, tính toán hiệu quả kinh tế - xã hội của dự án. Luật Đầu tư công 2014 có quy định về đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội dự án nhưng lại không cụ thể hóa phương pháp, tiêu chí đánh giá. Kết quả nghiên cứu của CIEM cũng cho thấy, hiện không có quy định về thẩm định đặc thù đối với các dự án lớn của doanh nghiệp nhà nước; quy trình thẩm định khép kín; không có quy định về chi phí và thẩm định đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội dự án. Bên cạnh đó, việc đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội của dự án vẫn chưa được quan tâm vì cho rằng giải pháp thiết kế mới là chủ yếu. Nhiều dự án có đánh giá thì cũng rất sơ sài. Thậm chí, ở nhiều dự án BOT chỉ có đánh giá về mặt tài chính. Việc lượng hóa các lợi ích và chi phí còn chưa có sự thống nhất, đồng bộ. Việc đổi mới công tác này được xem là đòi hỏi bức thiết trong giai đoạn hiện nay nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư công.

Để nâng cao hiệu quả dự án đầu tư công của Việt Nam, các chuyên gia tại Hội thảo đã phân tích những bất cập trong công tác thẩm định dự án đầu tư công và đề xuất một số giải pháp.

Hiện ở cả 4 quy hoạch chuyên ngành đường bộ, đường sắt, cảng biển và đường thủy vẫn chưa đưa ra được danh mục ưu tiên đầu tư trên cơ sở định lượng. Thực tế là chỉ cần dự án có trong quy hoạch là được lựa chọn, còn các tiêu chí khác chưa được chú trọng. Do đó, trước mắt cần luật hóa quy định (sửa đổi, bổ sung Luật Đầu tư công) về đánh giá, ước lượng hiệu quả kinh tế - xã hội của dự án đầu tư công nói chung, trong đó có lĩnh vực giao thông nói riêng. Xây dựng hướng dẫn chung về thẩm định dự án đầu tư công, đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội dự án đầu tư hạ tầng giao thông phải ở tất cả các bước lập dự án đầu tư. Đồng thời, xây dựng sổ tay hướng dẫn đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội bằng phương pháp CBA thẩm định dự án đầu tư công ngành giao thông đường bộ và hướng tới xây dựng sổ tay hướng dẫn cho các lĩnh vực đầu tư công khác.

Để thẩm định dự án đầu tư công cần trú trọng 3 vấn đề, gồm: yếu tố kết nối các dự án nhằm tránh lãng phí đầu tư, gắn quy hoạch với tối ưu hóa việc sử dụng nguồn tiền, và nâng cao chất lượng, năng lực thẩm định dự án dựa trên yếu tố công khai, minh bạch để có được dự án hiệu quả nhất.

Ảnh: Các đại biểu thảo luận và góp ý hoàn thiện Báo cáo Nghiên cứu

CBA là mô hình quan trọng cần đưa vào vận dụng, đồng thời cũng, cần trú trọng nâng cao trách nhiệm để nâng cao hiệu quả dự án đầu tư công là. Trách nhiệm càng lớn thì cần phải có chế tài giám sát nghiêm và sòng phẳng. Ngoài việc sử dụng phương pháp CBA thì phân tích đa nhân tố hiện là phương pháp có tính khả thi cao tại Việt Nam. Bởi lẽ, phương pháp này ít đòi hỏi về mặt số liệu để tính toán hiệu quả kinh tế dự án, mà cho phép áp dụng ước lượng một khoảng có thể để giúp lựa chọn dự án đầu tư ưu tiên.

Tổng hợp các ý kiến thảo luận tại Hội thảo, TS. Nguyễn Thị Tuệ Anh cho biết đã đến lúc phải xem lại công tác thẩm định dự án đầu tư công trong lĩnh vực giao thông của Việt Nam khi rất nhiều dự án được thực hiện trong thời gian qua có hiệu quả không cao, gây lãng phí nguồn lực và bị chi phối bởi nhóm lợi ích. Việc xây dựng Bộ tiêu chí quốc gia trong đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội của dự án đầu tư công bao gồm cả tỷ suất chiết khấu, khung thời gian đánh giá dự án, chỉ tiêu để loại bỏ/chấp nhận dự án như tỷ số B/C, tỷ suất nội hoàn IR, giá trị ròng hiện tại NPV như đề xuất của nhóm nghiên cứu là cần thiết. Bên cạnh đó, việc thẩm định dự án không nên gây áp lực cho nhà đầu tư trong suốt quá trình triển khai dự án, do đó, cần tới một cơ quan thẩm định đầu tư có chuyên môn cao và đặc biệt là độc lập với các bên tham gia. Các ý kiến trao đổi tại Hội thảo sẽ được nhóm nghiên cứu tiếp thu để hoàn thiện báo cáo và tiếp tục nghiên cứu để đề xuất những giải pháp khoa học và phù hợp với các cơ quan quản lý.

Nguồn: Trung tâm Thông tin - Tư liệu, CIEM.


Tin tức khác



TIÊU ĐIỂM TIN